Tokom 5. i 6. jula 2021. godine održan je u Baru Treći redovan projektni sastanak projekta „ON TIME – Prevencijom i ranim otkrivanjem do efikasnijeg liječenja raka debelog crijeva i raka dojke“. Organizator ovog sastanka bila je JZU Opšta bolnica „Blažo Orlandić“ Bar, na poziv vodećeg partnera Zavoda za javno zdravstvo Zadar. Ovo je prvi put da su se projektni partneri susreli uživo od početka implementacije projekta - 1. juna 2020. godine.
Svoj dvodnevni rad, projektni partneri započeli su konferencijom za novinare u hotelu „Princess“ dana 5. jula 2021. godine sa početkom u 9:30, a tom prilikom predstavnici partnerskih institucija predstavili su sam projekat, njegove ciljeve i aktivnosti, kao i rezultate koje očekuju da postignu. Na konferenciji su se obratili: Dragaš dr Simeun, medicinski ekspert 2 iz projektnog tima domaćina Opšte bolnice Bar, zatim, Jurić dr Andrea, direktorica Zavoda za javno zdravstvo Županije Zapadno-hercegovačke, Jelena Ćosić-Dukić, menadžer projekta iz Zavoda za javno zdravstvo Zadar, te Ostojić prim. dr sc. Đurđica, načelnica Odjeljenja za skrining u Centru za kontrolu i prevenciju nezaraznih bolesti u Instititu za javno zdravlje Crne Gore.
U svojem obraćanju dr Simeun Dragaš istakao je „da su maligni tumori jedan od vodećih uzroka obolijevanja i smrtnosti, kako na svjetskom i evropskom, tako i na regionalnom i crnogorskom nivou, naša ustanova sa zadovoljstvom učestvuje u projektu, kako bi poboljšala liječenje svojih pacijenata. Medicinski i naučno teško je dokazati tačan uzrok nastanka malignih bolesti uopšte, s obzirom da se najčešće javljaju kao posljedica dejstva više faktora. Opšta bolnica Bar želi da učestvuje i dā svoj doprinos u realizaciji kako Nacionalnog programa za borbu protiv karcinoma debelog crijeva, tako i Nacionalnog programa za borbu protiv raka dojke. Barska bolnica, u okviru projekta, nabaviće najsavremeniji endoskopski stub sa elektrohirurškom jedinicom za polipektomiju.”
Nakon toga, dr Andrea Jurić, spec. epidemiolog i ujedno direktorica Zavoda za javno zdravstvo Županije Zapadno-hercegovačke istakla je u svojem izlaganju da je „naš cilj da dođemo do ruralnih sredina, do ljudi koji nisu u mogućnosti da dođu u sekundarnu kliniku, i da na licu mjesta, u njihovim domovima, uradimo skrining. Do sada se u Bosni i Hercegovini nije radilo na taj način, a zajedno sa skriningom debelog crijeva, mobilnim ultra zvukom radićemo i pregled dojki. Mobilni ultrazvuk, nakon završetka programa, ostaće Zavodu za javno zdravstvo Zapadnohercegovačke županije.“
Zatim je menadžer projekta iz Zavoda za javno zdravstvo Zadar, Jelena Ćosić-Dukić kazala da je „najbitnije od svega osvješćivanje javnosti, u smislu da građani, prvenstveno, sami moraju brinuti o svom zdravlju, ishrani i tjelesnoj aktivnosti, kao i dolaziti redovno na preglede. Ovaj projekat će omogućiti bolju dostupnost pregleda građanima, jer svaki naš projektni partner će dobiti opremu za dijagnostiku.”
Na kraju, prim. dr sc. Đurđica Ostojić, član projektnog tima Institita za javno zdravlje Crne Gore, podsjetila je da smo u Crnoj Gori „ još 2013. godine počeli da realizujemo skrining program za rano otkrivanje karcinoma debelog crijeva u 14 opština, a zatim naredne godine, program je postavljen na nacionalni nivo, i od tada se sprovodi za sve osiguranike, registrovane kod izabranog doktora, u starosnoj dobi od 50 do 74 godina. Test bi trebalo da otkrije krvarenje u stolici koje se ne vidi golim okom, kako bi se bolest otkrila u ranoj fazi. Uzroci nastanka karcinoma debelog crijeva nisu tačno poznati, a simptomi koji bi ukazivali na mogućnost bolesti su promjene u stolici, smjenjivanje zatvora i rijetkih stolica, krv ili tanka stolica poput olovke. Ukoliko test pokaže prisutnost krvi u stolici, pacijent se upućuje na kolonoskopiju, a ako je rezultat negativan, testiranje se ponavlja za dvije godine. U sklopu projekta ON TIME naše zdravstvene ustanove nabavkom medicinske opreme unaprijediće dijagnostiku za ove maligne bolesti.“
Treći redovan sastanak projektnih timova uslijedio je nakon konferencije za novinare, shodno agendi, u okviru koje su razmatrane teme u vezi sa realizacijom projektnih aktivnosti. Na početku radnog dijela sastanka, članovima projektnih timova partnerskih institucija obratio se direktor Opšte bolnice Bar, Karišik dr Igor, spec. hirurg, koji je iskazao svoje zadovoljstvo „što je naša ustanova dio ovako jednog značajnog prekograničnog projekta, kao i što će Barska bolnica biti uključena u sprovođenje Nacionalnih programa za prevenciju kacrinoma debelog crijeva i dojke“, nakon čega im poželio srećan i uspješan rad. Tokom prvog i drugog radnog dana, svi projektni partneri su prezentirali dosadašnje realizovane aktivnosti, stanje budžeta, iznosili su planove nabavki, dopunu akcionog plana i modifikacija; zatim se govorilo o programu za realizaciju obuka za opštu populaciju, koji će se sprovoditi na programskom području uz organizaciju Instituta/Zavoda za javno zdravlje, te radionicama koje će se realizovati u Grudama uz pomoć eksperata iz partnerskih institucija. Tokom dvodnevnog sastanka, projektni partneri su posebnu pažnju posvetili komunikacionom planu, društvenim mrežama i prvom draftu edukativnog filma, u sklopu čega su se aktivno uključili svi projektni partneri iznoseći svoje ideje i sugestije.
Projekat „ON TIME – Prevencijom i ranim otkrivanjem do efikasnijeg liječenja raka debelog crijeva i raka dojke“ odobren je u sklopu Prioritetne ose 1 – Unapređenje kvaliteta usluga u oblasti javnog zdravstva i socijalne zaštite, u okviru Drugog poziva za dostavljanje projektnih prijedloga trilateralnog Interreg IPA programa prekogranične saradnje Hrvatska – Bosna i Hercegovina – Crna Gora 2014-2020. Ukupan budžet projekta iznosi EUR 813.445,71, od čega se 85% kofinansira iz pomenutog EU programa. Vodeći partner na projektu je Zavod za javno zdravstvo Zadar, a projektni partneri su Opća bolnica Zadar, Institut za javno zdravlje Crne Gore, JZU Opšta bolnica „Blažo Orlandić“ Bar i Zavod za javno zdravstvo Županije Zapadno-hercegovačke. Projekt je započeo sa implementacijom 1. juna 2020. godine i trajaće 24 mjeseca, odnosno do 31. maja 2022. godine.